Tarczyca /ang. thyroid/ jest nieparzystym, niezbędnym do życia gruczołem wydzielania wewnętrznego (czyli produkującym hormony). Znajduje się z przodu szyi i składa się z dwóch płatów bocznych połączonych wąskim paskiem tkanki, zwanym cieśnią (węziną), przez co swoim kształtem przypomina motyla. U niektórych osób występuje jeszcze trzeci płat, tzw. płat piramidowy.
Miąższ gruczołu tarczowego zbudowany jest z licznych pęcherzyków gruczołowych, wypełnionych substancją białkową (tzw. koloidem), która zawiera białko o nazwie tyreoglobina (tyreoglobulinaina), z którego wytwarzane są hormony: trijodotyronina (T3) oraz tetrajodotyronina (T4) popularnie zwana tyroksyną. Między pęcherzykami tarczycy znajdują się komórki okołopęchrzykowe (komórki C), które wytwarzają hormon o nazwie kalcytonina. Hormony tarczycy poprzez krew rozprowadzane są po całym organiźmie i są wykorzystywane przez niemal każdą komórkę w ludzkim ciele. Mają wpływ m. in. na funkcjonowanie układu nerwowego, przemianę materii, gospodarkę wapniowo-fosforanową, wzrost i rozwój organizmu oraz płodność.
Praca tarczycy sterowana jest przez hormon tyreotropowy (TSH) wytwarzany w przysadce mózgowej. Jeżeli w organiźmie jest zbyt mało hormonów tarczycy, wówczas przysadka mózgowa produkuje większą ilość hormonu tyreotropowego, który pobudza tarczycę do produkcji hormonów z kolei ich wzrost powoduje zmniejszenie wydzielania TSH. Mamy tu więc do czynienia z ujemnym sprzężeniem zwrotnym:
- spadek poziomu hormonów tarczycy powoduje wzrost TSH- wzrost TSH powoduje wzrost produkcji hormonów tarczycy
- wzrost poziomu hormonów tarczycy powoduje zmniejszenie produkcji TSH
- spadek TSH powoduje spadek produkcji hormonów przez tarczycę
- spadek poziomu hormonów tarczycy powoduje wzrost TSH
i . t . d .
Uwaga: Powyższy opis jest oczywiście bardzo ogólny i zawiera pewne uproszczenia. Procesy zachodzące w tarczycy oraz sterowanie jej pracą przez nasz organizm jest bardziej skomplikowane. Uważam jednak, iż takie opracowanie tematu jest bardziej zrozumiałe (i wystarczające) dla większości pacjentów chcących wiedzieć co się dzieje w ich organiźmie.
Bibliografia kliknij TUTAJ
